Kattenkruid: natuurlijke speelprikkel én stressverlichter

Katten zijn nieuwsgierige wezens met een sterke behoefte aan spel en prikkels. Eén van de meest geliefde manieren om die behoefte te vervullen, is kattenkruid, beter bekend als catnip. Bij veel katten zorgt het voor een korte, intens vrolijke bui, maar wat is het precies, waarom werkt het zo, en hoe gebruik je het op een veilige manier?

Wat is kattenkruid?

Kattenkruid is de Nederlandse naam voor Nepeta cataria, een plant uit de muntfamilie. Het bevat geurstoffen die kattenzintuigen op een unieke manier prikkelen. De belangrijkste werkzame stof is nepetalacton, een iridoïde die vrijkomt zodra de plant wordt gekneusd of gedroogd. Deze stof wordt via de neus opgenomen en stimuleert specifieke geurreceptoren, wat bij veel katten een speelse en soms zelfs euforische reactie oproept.

Waarom reageren katten erop?

Wanneer een kat de geur van kattenkruid ruikt, binden de moleculen zich aan receptoren in het neusslijmvlies. Dit activeert gebieden in de hersenen die te maken hebben met emoties en gedrag. Het resultaat is herkenbaar: wrijven met kop en kin, rollen over de grond, likken of zachtjes knabbelen aan het kruid. Bij sommige katten gaat het gepaard met vrolijk trappelen of kwispelen met de staart.

Niet elke kat reageert op kattenkruid. Gevoeligheid is erfelijk bepaald; naar schatting reageert 50 tot 70% van de katten, en kittens pas vanaf ongeveer drie tot zes maanden. Voor katten die niet reageren, bestaan er alternatieven zoals silver vine, dat in studies zelfs een hogere respons laat zien.

Hoe lang duurt het effect?

Het effect begint meestal binnen enkele seconden en houdt vijf tot vijftien minuten aan. Daarna treedt een ‘pauze’ op van een half uur tot twee uur, waarin extra kattenkruid weinig tot geen reactie geeft. Deze natuurlijke hersteltijd zorgt ervoor dat katten niet overprikkeld raken.

Veilig gebruik van kattenkruid

In normale hoeveelheden is kattenkruid veilig en niet verslavend. Kattenkruid werkt vooral door te ruiken; eten ze er veel van, dan kan dat soms leiden tot milde maag- of darmklachten. Een punt van aandacht: geconcentreerde essentiële oliën zijn ongeschikt voor direct gebruik op de huid of vacht van de kat, omdat deze stoffen in pure vorm schadelijk kunnen zijn.

Verschillende vormen: van balletjes tot spray

Kattenkruid is verkrijgbaar in diverse vormen:

Los kruid is ideaal voor snuffelmatten, speeltjes of om zelf te verwerken.
Catnip-balletjes in krabpalen zijn ingebouwd op strategische plekken, zodat katten worden uitgenodigd om daar te spelen en krabben.
Spray of mist is handig om krabpalen of speelgoed op te frissen, of om een nieuwe plek aantrekkelijk te maken.

In krabpalen zorgen catnip-balletjes voor een langdurige geurbron. De balletjes blijven effectief zolang er geur vrijkomt; opfrissen met losse catnip of spray verlengt de speelpret. Spray heeft vaak een iets mildere werking, maar is ideaal om een oppervlak gericht te ‘markeren’ zonder rommel.

Gedragssturing met kattenkruid

Een van de slimme toepassingen van kattenkruid is het sturen van krabgedrag. Door kattenkruid te verwerken in een krabpaal, of door het te sprayen op krabvlakken, vergroot je de kans dat de kat deze plek kiest in plaats van meubels of tapijt. Zo werkt het niet alleen als verrijking, maar ook als positieve, belonende training.

Praktische tips voor gebruik

- Plaats krabmeubels op favoriete rust- of speelplekken van de kat, de kans op interactie is dan het grootst.
- Varieer met vormen, wissel balletjes af met los kruid of spray om het interessant te houden.
- Bewaar catnip koel, donker en luchtdicht, licht en lucht versnellen het verlies van geurstoffen.
- Houd rekening met de pauzeperiode, laat katten zelf bepalen wanneer ze weer willen spelen.

Conclusie

Kattenkruid is een eenvoudige, natuurlijke manier om het leven van je kat leuker te maken. Of je nu kiest voor een krabpaal met ingebouwde catnip-balletjes of een handige spray, het zorgt voor verrijking, beweging en soms zelfs minder krabschade in huis. Door slim gebruik te maken van de verschillende vormen, haal je het maximale uit deze geurige favoriet.

Wil je jouw kat verrassen met eindeloos speelplezier én je meubels sparen? Ontdek onze hier twee van onze favoriete
1. https://www.petparty.nl/products/krab-speel-paddenstoel-kat-groen
2. https://www.petparty.nl/products/flower-tower-krabpaal-kat-40cm

Bronnen

-Bol, S., et al. (2017). Responsiveness of domestic cats to plant materials containing nepetalactone and actinidine. BMC Veterinary Research.
-Ellis, S. L. H., & Wells, D. L. (2010). The influence of olfactory stimulation on the behaviour of cats housed in a rescue shelter. Applied Animal Behaviour Science.
- Uenoyama, R., et al. (2021). The function of rolling and rubbing against catnip in felines. Science Advances.
- McFadden, T. (2018). Catnip: Its uses and effects. Journal of Feline Medicine and Surgery.
- Humane Society of the United States – Catnip facts and safety tips.
- American Society for the Prevention of Cruelty to Animals (ASPCA) – Toxic and Non-Toxic Plants List.